Kekemelik Nedir?

Kekemelik, konuşmanın akıcılığında ortaya çıkan istemsiz duraksamalar, ses/hezimeler (örneğin “s-s-sandalye”), uzatmalar (“aaaaaanne”) veya bloklar (hiç ses çıkmaması) ile kendini gösteren bir konuşma bozukluğudur. Genellikle 2-6 yaş arasında başlasa da bazı çocuklarda okul çağında da devam edebilir. Okul çağına gelmiş bir çocuk için kekemelik, hem akademik başarıyı hem de sosyal-duygusal gelişimi etkileyebilir.

Okul Çağında Kekemelik

Okul dönemi, çocuğun sosyal çevresinin genişlediği ve iletişim becerilerinin daha da önemli hale geldiği bir dönemdir. Bu yaş grubunda kekemeliğe sıklıkla farkındalık ve utanma duyguları da eşlik eder. Bu nedenle çocuk, konuşmaktan kaçınabilir, sınıf içinde kendini ifade etmekte zorlanabilir. Bu durum, özgüven kaybına ve sosyal izolasyona yol açabilir.

Aileler Neler Yapabilir?

1.Sabırla Dinleyin:

Çocuğunuz konuşurken göz teması kurarak onu sabırla dinleyin. Cümlesini tamamlamayın ya da düzeltmeyin. Bu, çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlar.

2. Hızlı Konuşmayın:

Aile üyeleri olarak sakin ve yavaş bir konuşma modeli sunmak, çocuğun konuşma hızını düzenlemesine yardımcı olabilir.

3. Olumlu Geri Bildirim Verin:

Konuşmasından çok, ne söylediğine odaklanın. Akıcı ya da kekemeli konuşmasına bakmaksızın çabanıza değer verdiğinizi hissettirin.

4. Baskıdan Kaçının:

“Düzgün konuş”, “Tekrar söyle” gibi ifadeler çocuğun kaygısını artırabilir. Bu tür yönlendirmelerden kaçınmak önemlidir.

5. Okul ile İşbirliği Yapın:

Öğretmen ile düzenli iletişim kurarak çocuğun sınıf içindeki deneyimlerini takip edin. Gerekirse öğretmene de bilgi vererek çocuğun desteklenmesini sağlayın.

6. Profesyonel Destek Alın:

Kekemelik okul çağına kadar devam ediyorsa ya da çocuğun günlük yaşamını etkiliyorsa, bir dil ve konuşma terapistine başvurulması önerilir. Terapi sürecinde hem çocuk hem aile desteklenir.

Unutmayın:

Kekemelik utanılacak bir durum değildir. Ailelerin anlayışlı, destekleyici ve sabırlı tutumu, çocuğun konuşma becerilerinin gelişmesinde önemli rol oynar. Her çocuğun gelişim süreci farklıdır ve doğru yaklaşımla kekemeliğin etkileri azaltılabilir.

Nurgül UĞURLU
Dil ve Konuşma Terapisti

KAYNAKÇA

- Karahan, S. & Topbaş, S. (2019). Kekemelik: Kuram, değerlendirme ve terapi. Ankara: Eğiten Kitap.

- Özdemir, S. & Nalbant, D. (2021). "Kekemeliği Olan Çocuklara Yaklaşımlar." Dil ve Konuşma Terapisi Dergisi, 1(2), 45-60.

- Yüce, D. (2018). Çocuklarda Akıcılık Bozuklukları ve Müdahale Yöntemleri.İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.